عامل یا عاملان مرگ ببر مجازات خواهند شد

دکتر ملوک‎پور : دامپزشکان دانشگاه تهران سه ماه نتوانستند بیماری را تشخیص دهند / ما در اولین معاینه مشمشه را تشخیص دادیم!

حکیم مهر - روزنامه همشهری به تاریخ 16 دی ماه 89 نوشت : دوشنبه گذشته رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفته بود روز چهارشنبه نتیجه بررسی‌ها اعلام و عامل یا عاملان مرگ ببر مجازات خواهند شد. در پی این گفته رئیس سازمان محیط‌زیست، دیروز تیم دامپزشکی‌ای که مسئولیت تحقیق در این زمینه را برعهده دارد براساس نتایج نهایی آزمایش‌های بالینی صورت گرفته، علت مرگ ببر مذکور را ابتلا به بیماری باکتریایی مشمشه اعلام کرد. درعین حال برای اطمینان کامل قرار است این نتیجه در آزمایشگاه مرجع نیز بررسی شود. تا آن زمان باغ وحش تهران در قرنطینه باقی خواهد ماند. این ببر روسی به همراه جفت ماده خود با 2‌قلاده پلنگ ایرانی معاوضه شدند و برای احیای ببر مازندران در زیستگاه میانکاله، به‌طور موقت در باغ وحش تهران نگهداری می‌شدند.

یک منبع‌آگاه در این‌باره به همشهری گفت: نتایج آزمایش‌های متعدد، مرگ ببر نر بر اثر ابتلا به بیماری مشمشه را تایید کرده؛ ضمن آنکه بررسی‌ها حاکی از آن است که محیط باغ وحش آلوده به این بیماری است و از آنجایی که این بیماری بین انسان و حیوان مشترک است، سازمان دامپزشکی با تمهیداتی زمینه لازم برای پیشگیری از شیوع این بیماری را فراهم کرده است. گربه‌سانان باغ وحش از جمله ببر تلف شده به‌دلیل تغذیه گوشت قاطر، الاغ و اسب به این بیماری مبتلا شده‌اند.

وی افزود: براساس نظر دامپزشکان باید تمام حیوانات باغ وحش نابود شوند؛ این در حالی است که ببر ماده وضعیت بسیار مناسبی دارد و از سلامت کامل برخوردار است. آزمایش‌های متعدد هم سلامت این‌گونه زیبای وحش را تایید می‌کند. با وجود این، تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه به‌عهده سازمان دامپزشکی است و هر تصمیمی که در این زمینه اتخاذ شود لازم‌الاجراست. در حال حاضر علاوه بر دیگر گربه‌سانان نظیر پلنگ و سیاهگوش، 17قلاده شیر نیز در باغ وحش تهران نگهداری می‌شود.

دکتر هومن ملوک پور(دامپزشک بخش خصوصی) یکی از اعضای تیم درمانی ببرها درباره مرگ ببر سیبریایی به همشهری گفت: معاینات نشان داد که شیرهای باغ وحش بیش از 3ماه است که به بیماری مشمشه مبتلا شده‌اند حتی 2 قلاده شیر بر اثر این بیماری از بین رفته‌اند، اما نکته در خور تأمل اینکه طی 3 ماه گذشته هر هفته این حیوانات توسط یک تیم دامپزشکی دانشگاه تهران معاینه می‌شدند ولی این تیم نتوانسته بود طی این زمان نسبتا طولانی، نوع بیماری را تشخیص بدهد درحالی‌که هفته گذشته وقتی زمینه معاینه ببرها توسط سازمان محیط‌زیست فراهم شد ما در نخستین معاینه، نوع بیماری را تشخیص دادیم و بدیهی است که اگر 3 ماه پیش این امکان فراهم شده بود اکنون ببرها وضعیت متفاوتی داشتند.

این دامپزشک، مسئولان باغ وحش را هم در این قضیه مقصر دانست و افزود:‌ وقتی این مسئولان وضعیت نابسامان شیرها را دیدند نباید ببرها را در مجاورت شیرها نگه می‌داشتند؛ ببرهایی که از کشور دیگری وارد شده‌اند بدیهی است که باید در قرنطینه نگهداری می‌شدند اما مسئولان باغ وحش بی‌توجه به این ضوابط ببرها را در فضایی کنار شیرها اسکان داده بودند و در نتیجه این بیماری به ببر هم سرایت کرده است.

ملوک پور در ادامه تصریح کرد: بررسی‌ها نشان داد علائم بیماری در 15 روز پایانی عمر ببر تلف شده به وضوح ظاهر شده و حتی 5 روز آخر این حیوان به‌علت بیماری نتوانسته غذا بخورد ولی متأسفانه زمانی ما موفق به معاینه ببرها شدیم که کار از کار گذشته بود و روز بعد از معاینه ببر نر به‌علت بیماری از پا در آمد.

این گزارش می‌افزاید بیماری مشمشه نوعی بیماری باکتریایی است که از تک‌سمی‌ها (خر، قاطر و اسب) به انسان سرایت می‌کند. در زبان فارسی این بیماری به بیماری سوارکاران هم شهرت دارد زیرا اغلب سوارکاران در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. این بیماری از طریق ترشحات بینی و چشم حیوان به انسان منتقل می‌شود.

بیماری به 2‌شیوه حاد و مزمن بروز می‌کند. ترشحات فوقانی دستگاه تنفسی، ترشحات چشم، بی‌اشتهایی و تب، نشانه بیماری حاد مشمشه است که در نهایت به مرگ منجر می‌شود. در نوع مزمن امکان دارد این بیماری به‌صورت خفته داخل بدن وجود داشته باشد و علائمی از خود نشان ندهد.

سرپرست تیم دامپزشکی معالج ببرهای وارداتی : ببر تلف شده مبتلا به FIV بوده / ببر در ایران آلوده به مشمشه شده است

حکیم مهر - دکتر تقی‌زاده، سرپرست تیم دامپزشکی معالج ببر سیبری، در گفت‌وگوی اختصاصی با «تابناک» جزییات اقدامات تیم معالج و درمانی ببرهای سیبری در باغ وحش ارم را بیان کرد.

دکتر تقی‌زاده که عضو هیأت علمی بوده و در بخش خصوصی فعال است، می گوید: دوشنبه هفته گذشته به وی اطلاع داده و از سوی سازمان حفاظت محیط زیست، دعوت به همکاری شده است.
در بررسی‌ها و معاینه‌های بالینی، مشخص شد که این ببر از بیماری عفونت تنفسی رنج می‌برده و خونریزی‌هایی نیز داشت که در نتیجه عمل جراحی‌ بود که چند روز پیش روی این ببر انجام شده بود.

همچنین در نشستی که با حضور اعضای تیم دامپزشکی و مسئولان مربوطه برگزار شد، پیشنهاد دادم که حیوان بیهوش و سپس نمونه‌برداری و معاینه دقیق انجام شود، چراکه در حالت عادی، این کار ناممکن بود، ولی به رغم پافشارهای بنده و تیم پزشکی، به دلیل نگرانی از خطرات بیهوش کردن، ببر نر بیهوش نشد و به سختی در حالت هشیاری از وی نمونه‌برداری شد.

وی ادامه داد: پس از معاینات اولیه، با توجه به این‌که هنوز تشخیص دقیق از علت بیماری داده نشده بود، تجویز ادامه آنتی‌بیوتیک‌ها توسط تیم پزشکی سابق و نیز برخی داروهای جدید برای کاهش خونریزی انجام گرفت.

سرپرست تیم دامپزشکی افزود: پس از این کار، نمونه‌های گرفته شده از ببر به آزمایشگاه فرستاده شد و دو روز بعد که برای گرفتن نتایج آزمایش، به آنجا رفتم، مسئول آزمایشگاه از تشخیص نوعی باکتری خبر داد که در رده میکروب‌های «سوموناس»‌ و عامل بیماری «مشمشه» نیز از همین گروه است. این در حالی بود که پس از بازگشت به باغ وحش، متوجه شدیم کار از کار گذشته و ببر نر جان باخته است.

دکتر تقی‌زاده درباره بیماری مشمشه و اقدامات برای جلوگیری از انتقال آن گفت: بیماری مشمشه بین انسان و حیوان مشترک است؛ بنابراین، ما پس از تشخیص این بیماری، بلافاصله به سازمان محیط زیست و شبکه دامپزشکی استان تهران اعلام کردیم و کارهای لازم از جمله، قرنطینه برای جلوگیری از انتقال و شیوع بیماری انجام دادیم.

وی درباره بیماری FIV نیز گفت: آنچه مسلم است، این که ببر نر به بیماری ویروسی FIV که تنها از لحاظ اسمی، شبیه HIV (ایدز) هست مبتلا بوده است. ناگفته نماند که در صورت آلوده شدن گربه‌سانان به ویروس FIV، سیستم دفاعی بدنشان ضعیف می‌شود.
وی ادامه داد: نمی‌توان اعلام رسمی کرد، مبنی بر این که این حیوان، پیش از ورود به ایران آلوده شده، ولی مسأله‌ای که مشخص است، ببر نر در ایران آلوده به بیماری مشمشه شده است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: نتایج پایانی علت مرگ این ببر ـ با توجه به نیاز به نتایج آزمایش های خارجی ـ باید از سوی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام شود.
دکتر تقی زاده افزود : نتایج بررسی ها و تحقیقات انجام شده از سوی تیم دامپزشکی که زیر نظر من بود، امروز به سازمان حفاظت محیط زیست اعلام شد.

وی در پایان درباره اوضاع و وضعیت جسمی ببر ماده گفت: خوشبختانه، در معاینه های انجام گرفته، مشخص شد، ببر ماده به بیماری آلوده نشده و اوضاع جسمی و اشتهای خوبی دارد.